San Markos Gotorlekuan aurkitzen gara, goiko bere terrazan.San Markos Gotorlekua 1888an eraiki zen, izen bereko mendiaren gailurrean, bigarren gerra karlistan Carlos María Isidro Borbondar jaun erregegaiaren tropa mugikorrei laguntza eskaini asmoz.Gogoan hartu behar da Errenteria leku estrategikoa zela Pasaiako portutik, trenbidetik eta N-1 errepide nazionaletik hurbil dagoelako.Gerra hau 1876an amaitzean, Gotorlekua “Oiartzungo Eremu Lubakituan” (San Markos eta Txoritokieta) integratu zen Pasaiako Portua, Donostiako Hiria eta Errenteriako herria defenditzeko ardurarekin. Luis Nieva kapitaina izan zen gaur begiets ditzakegun eraikuntzak burutzeko agindua jaso zuen ingeniaria. Inguru hau zoragarria da oinez, zaldiz nahiz mountain bikez paseatzeko. Halaber da kantauritar kostaldearen edertasunaz gozatzeko behatoki paregabea. . San Markos gotorlekua Oarsoaldeko Eskualdearen behatoki naturala da, eskuinaldean Oiartzun dago, gaure aurrean Errenteria eta ezkerraldean Pasaiako badia, hemen ederki bereiz daitezkeelarik Pasai Antxo, Pasai Donibane, Pasai San Pedro eta Lezo.
2010/05/21
SAN MARCOS GOTORLEKUA
San Markos Gotorlekuan aurkitzen gara, goiko bere terrazan.San Markos Gotorlekua 1888an eraiki zen, izen bereko mendiaren gailurrean, bigarren gerra karlistan Carlos María Isidro Borbondar jaun erregegaiaren tropa mugikorrei laguntza eskaini asmoz.Gogoan hartu behar da Errenteria leku estrategikoa zela Pasaiako portutik, trenbidetik eta N-1 errepide nazionaletik hurbil dagoelako.Gerra hau 1876an amaitzean, Gotorlekua “Oiartzungo Eremu Lubakituan” (San Markos eta Txoritokieta) integratu zen Pasaiako Portua, Donostiako Hiria eta Errenteriako herria defenditzeko ardurarekin. Luis Nieva kapitaina izan zen gaur begiets ditzakegun eraikuntzak burutzeko agindua jaso zuen ingeniaria. Inguru hau zoragarria da oinez, zaldiz nahiz mountain bikez paseatzeko. Halaber da kantauritar kostaldearen edertasunaz gozatzeko behatoki paregabea. . San Markos gotorlekua Oarsoaldeko Eskualdearen behatoki naturala da, eskuinaldean Oiartzun dago, gaure aurrean Errenteria eta ezkerraldean Pasaiako badia, hemen ederki bereiz daitezkeelarik Pasai Antxo, Pasai Donibane, Pasai San Pedro eta Lezo.
SAN MARCOS OPILA
AIAKO HARRIA
Euskal Herriko Naturguneen katalogoan barneratu dute. 6.913 ha.ko hedadura du, eta Donostia,Errenteria,Hernani, Irun eta Oiartzungo udalerrien lurretan kokatuta dago.
Granitoko egitura du, antzin-antzinakoa den seinale, bertan duela 300 milioi urteko fosilak ikus baitaitezke. Nabarmentzekoa da harizti, pagadi eta baso mistoen kontserbazio egoera eta habitaten kalitatea, fauna ugari bertan bizitzeko aproposa, adibidez basakatua, basurdea, orkatza, saia, belatza, izokina eta Pirinioko ur-satorra.
Kokapena
Errenteriako Hiribildua Gipuzkoako iparrekialdean dago kokatuta, hiriburutik 7 kilometrora, Madriletik, 476km-ra eta Frantziako mugatik 10 kilometrora. Errenteriako udal-barrutiak 32km2-ko azalera du. Iparretik Lezorekin du muga, mendebaldetik Hernani, Astigarraga eta gaur Donostiako auzo den Altzarekin, hego eta hegoekialdetik Nafarroako Arano eta Goizuetarekin hurrenez-hurren, eta ekialdetik Oiartzunekin eta iparmendebaletik Pasaiako baidiarekin. Oarsoaldea eskualdekoa da, Oiartzun, Pasaia eta Lezorekin batera.
ABALLARRIKO KONDAIRA
Beste kontakizun batek, berriz, dio Buruntzaldean bizi zela Basajauna eta Aranoko herrian istiluak zeudela ikusi zuenean, haserretu eta abailarekin harria bota nahi izan zuen. Hau ere irristatu ardi kaketan eta harria erdi bidean geratu zen, Adarran.
Ez dakigu egia den ala ez, baina istorio politak dira.Adarrara igotzean gogoratu Basajaunez eta ardi kakaz...
HARRESPIL
Harrespila monu mentu megalitiko bat da, non harriak biribilean ezarrita dauden, lursail berezi bat mugatuz. Jentil-baratza edo Mairu-baratza izenez ere ezagunak dira, bere eraikuntza edo egotzi izan baitzaie.
Euskal Herrian ere monumentu hauetako asko aurki ditzakegu. Harrespil asko talde txikitan elkartuta agertzen dira, lekuaren garrantzia agerian ipiniz. Hala ere, harrespil bakunak ere badira.
Historiaurreko argazkia da, Urnietako Onddi mendian dago bat.
Harriak borobil batean daudela ikusten dira.
Mitologiako harri inportante batzuk direla esan nahi digu.Lekuaren garrantzia agerian jartzen digu.Borobil batean egoten ziren.
EHUNGINTZA
Ehungintza etxeetan egiten zen garai batean. Urnietan ere oso inportantea zen.
Argazkiko etxean lantzen zen eta horregatik deitzen zaio Eulianea.Hemen aspaldian oihalak egiten zituzten.
Baina herrian fabrika bat ere izan zen.
Gipuzkoan lau enpresa nabarmendu ziren: Urnietako Orio lantegia (1845).
ITZAIN
Itzaina kirol bat da,orain, lehen lanbidea zen eta zezenari tira eginez lehiatzen da.
Idi-demak edo idi-probak herri kirol bat da, non idi-pare batek 1.500 eta 4.500 kilogramo arteko harria plazan zehar alde batetik bestera mugitu behar duten. Gidatzen dituenari itzain deritzo.
Garai batean demarako idiak baserrian lan egiten zuen eta aposturen bat gerturatzen zenean, lan gutxiago egiten zuen eta elikadura berezia ematen zitzaion.
Gaur egun, idiak lehiaketarako bakarrik gordetzen dira kortan. Lehiaketako idia egunero mendian barrena ibilarazten dute zangoak sendotzeko, 5 kilometro inguru. Ukuiluan tokirik onena gordetzen zaio. Tarteka, probaren bat egiten dute harriren batekin idiak herresta-lanetan jarduteko ohitura gal ez dezan.
Garai bateko itzainek gure bideetan hainbat eta hainbat objektu, belar, pakete... garraiatzen zituzten akuiluarekin idi edo behiei eraginez.
ELURZULOA
Elurzuloak antzinaroan izotzgailu bat bezala erabiltzen ziren, janaria eta elikagaiak mantentzeko.
Urnietan dagoen elurzuloa Adarraren tontorretik
2010/05/20
SUTEGIAK ETA AINGURASUTEGIAK
Kaixo ni Asier naiz eta sutegi eta aingurasutegiez hitzegingo dut:
Urnietako kaleak famatuak izan ziren sutegiak eta aingurasutegiei esker. XV. eta XVI. mendeetan.
Belandia jauregiaren saihetsetako etxeetan sutegiak zeuden, aingurasutegiak zehatzago esateko.Bertan aingurak ekoizten ziren. Sutegi horien aztarna bat da inguruko etxeen izena Burdinsoro, bertako soroan metatzen baitziren sutegiko hondakinak.
XVIII.Mendean sutegi hauek guztiak gainbehera handia izan zuten, zeharo bukatu arte. Industriak ordezkatu zituen.
DONEJAKUE BIDEA
BASOA
BURDINOLAK
SEGA
IKAZKINTZA
Ikazkintza prozesu naturalaren bidez egurretik ikazkintza lortzen duen lanbide zaharra da.
Txondor izeneko egur pilaketa eratzen zuten ikazkinek minerala lortzeko. Prozesuak aste batzuk irauten zitun, 50.000 bat kilogramo egur erabiliz.
Egur-ikatz ekoizpena, "Egur-ikatza" Euskalerritik oso antzinako garaietatik eta gaur egun arte iraun du. Ikazkinek erabiltzen zituzten tresnak: eskubara; belakia.
NAHIA SALSAMENDI 5.A
ARTZAIN
Artzaintza animaliak edo aziendak taldeka zaintzeko jarduera da, normalean mendian, zelaietan edo kanpoaldeetan orokorrean lan eginez. Tradizionalki, artzain-txakurrek asko laguntzen dute zeregin honetan. Eusakl Herriko artzainak ezagunak izan dira historian zehar eta munduko beste toki batzuetan. Izan ere, XIX . mendetik aurrera hemendik joandako asko artzain ibili ziren Ameriketako Estatu Batuetako mendebaldean, esate baterako: Idaho, Kalifornia eta Nevada estatuetan, batik bat.
GARAZI RAMOS.
INDAR APUSTUA
Hau Urnietako plazan egindako indar froga bat da. Besteari zuregana eramatea saiatu behar da
eta hori lortzen duenak irabazi egiten du. 1950.urte inguruko argazkia da hau.
HARRI-JASOKETA
Ibaiko uharriak edo mendiko harkaitzak aspaldi-aspaldiko garaietatik eskainiko zioten euskaldunari bere indarrak neurtzeko aukera erraza.
Gainerako herri-kiroletan bezala dokumentunari bere indarrak neurtzeko aukera erraza.
Gainerako herri-kiroletan bezala dokumentu idatzi bakar bat ere ez zaigu iritsi harri-jasoketari buruz.
SOKA-TIRA
JULEN VILLAR
FUTBOLA
UKE Urnietako Kirol Elkarte bat da eta 25. urteurrenera iritsi da. Futbolari dagokionez, 25 urte hauetan 3.000 partidatik gora jokatu dira. 3.500 baimenetik gora egin dira, eta 50etik gora dira taldetik pasatako entrenadoreak.
500etik gora dira taldetik pasa diren jokalariak, eta bataz beste 7 denboraldi egin dituzte taldean.
2009-10 denboraldiko taldeak hauek dira:
Infantil txiki
Infantil maila, mutilak
Infantil maila, neskak
Kadete maila, mutilak
Jubenil maila
Erregional maila, mutilak
Erregional mailako taldeak aurreko denboraldian lortu zuen mailaz igotzea eta denboraldi honetako helburua mailari eustea du.
NESKAK
Nesken taldeak, lehen fasea azaroan amaitu zuen 7. postuan 3 partida irabazi, 3 berdindu eta 3 galdu ondoren. Orain kopa jokatzen ari dira.
Urnietako futbolariak, denboraldi hasieran ateratako argazkia.
LEIRE MOREIRO 5.C
VEGASA FABRIKA
- Metala erabiliz (sukalderako...) altzariak egiten zituzten. Gaur egun desagerturik (eraitsita) dago eta fabrikak okupatzen zuen lekuan bere izena duen auzo bat dago. Bere garaian oso handia zen, argazkian ikusten den bezala.
IARZA BASERRIA
Uste da XV.mendekoa izan daitekela. Iarza baserriak ez dauka armarririk, ez dakigu noiztik, zeren ez baitu inork gogoratzen.
XVII.mendearen amaieran, Nicolas de Yarza ageri da Santiagoko Zaldun bezala.
Baserrian bilakatua eta bai aurreko mendearen bai oraingoan jabeak maiz aldatu dira, bizilagunak bezalaxe. Iarza, gaur, baserri handi bat da, forma errektangularrekoa eta orain dela urte asko bi bizitzetan banatua. Foru Aldunari terrenoak saldu baino lehenago 49.000 m2 zituzten baina gaur askoz ere gutxiago.
IORITZ LIZEAGA
KAIKU URNIETAN
AIZKORA URNIETAN
AIZKORA
Gaur egun aizkora lehen baino askoz ere gutxiago erabiltzen da.Beharbada aizkora izan daitekeherri kirolik gogorrena eta baita ikusgarriena .Gazte asko dabil orain aizkoran.Aizkolari handiak izandiraEuskalHerrian.:Mindegia,Arria,Luxia,Mendizabal...Festetan eta herri kiroletan erabil-tzen da aizkora.
Argazki honetan ateratzen dena Migel Irazusta Goikoetxea da, “Polipaso” ezi- zenez ezaguna eta oso ona zen aizkoran. Urnietako San Juan plazan daude eta orain dela 50 urtekoa dela uste dut. Aizkora-apustuak berriro ere modan daude.
Joxe Ramon Jauregi Urnietako aizkora artisaua da, Euskal Herriko aizkora artisau bakarrenetakoa. Maitasun handia dio aizkorak egiteari eta naiz eta zaila izan aizkorak eginez bizitzea lortu du.
KORRIKA
Gaur egun egiten da korrika. Korrika atletismoa da. Atletismo deritzo lasterketa, jauzi eta jaurtiketen kirol proben ezberdinak osatzen duten sortari.
Urnietan egiten dugu mendi-atletismo froga bat. Urnieta-Adarramendi-Urnieta du izena frogak eta izenak dioen bezala Urnietatik Adarra mendira korrika igo eta ondoren korrika jaitsi Urnietaraino egin behar da.
Rekorra Inout Zincak du, 1h 00min 37s-rekin. Nesketan Alizia Olazabalek du rekorra 1h 14min
25s-rekin. 5 urtetan Inout Zincak irabazi du, baina aurten Didier Zagok irabazi du Inouten errekorra hautsi gabe. 11:00-etan hasten da froga ori San Juan Plazan. Froga honek 13,5 km-ko luzera du.
Argazki honetan froga honen irudia ikus dezakezue.
Hemen ateratzen den korrikalaria Gaspar Esnaola urnietarra da.
Ahalegin handien ondorioz jasotako garaipenak eman dizkio atletismoak Gaspar Esnaolari. 1988an Suelen ospatu ziren Olinpiadetan parte hartzear izan zen, baina lesio batengaitik ez zuen egin eta atletismoa bera uztera behartu zuen. Urnietak kirol txapeldun handia izan zuen urtetan.
HAUEK DIRA GASPARREN GARAIPENAK
1981: Donostiako Maratoiko txapelduna.
1982: Donostiako Maratoian bigarren.
1983: Donostiako Maratoiko txapelduna.
1984: Lisboako Maratoian hirugarren eta Londreskoan bederatzigarren.
1985: Espainiako Maratoiko txapelduna Laredon, Europako Txapelketan hamabigarren (Erroma) eta Munduko Maratoi Txapelketan 28. postua (Hiroshima).
1986: Rotterdamgo Maratoian seigarren.
1987: Espainiako Maratoi Txapelketan laugarren.
1988: Espainiako Txapelketan hirugarren.
Naroa Sarasua
HARGINAK
1989.urteko argazkia da, Amaia Rosek atera zuena, hargiñak arroketatik harria atera eta aztertu ondoren zatitzen ari da. Uste dugu erdi aroko argazkia dela, ez gaude oso seguru ez dugulako beste argazkirik.
Gizon bat porrarekin harria jotzen ikusten da argazkian eta harri hori menditik lehergaiuz lehertu, atera, aztertu eta gero jotzen ari da forma jakin bat emateko.
Erakutsi nahi digu garai bateko harginek nola egiten duten lan. Zer pauso ematen zituzten menditik atera aztertu eta forma jakin bat eman ... Nire ustez ere esan nahi digu garai honetako eta eta aspaldikoa desberdintasunak zeintzu diren.
Harria erregai gisa erabiltzen zuten garai batean. Erregaia lortzeko burdin urtua behar zen, eskuratzeko harria menditik atera eta labe zilindrikotan erretzen zuten.
Nere ustez lan gogorra izango zen hau baina orain lan hauek beste modu batera egiten dira makinaz, robotez.... Lan honen zati gogorrena blokeak egitea da nere ustez, eskuz zinzelarekin poliki-poliki egin behar dira eta gainera neurri batean egin behar dira bestela berriz hasieratik.
0IER URBIZU 5.A
SANSONARRI
Urnietan bada Sansonarri deitzen den harri handi bat, Abailarri inguruan, eta badu bere istorioa.
Badirudi Sansonek harria Aranora bota nahi zuela, baina irrist egin eta harri hori erdi bidean
geratu zen. Bestalde, ezaguna da baita ere Marizulo deituriko koba, Besabitik gertu (mesolitikoko
gizaki aztarnak azaldu dira bertan).
Urtero Adarrara joaten gara egun pasa eta harri honetara igotzen gara. Altura haundia dago
gutxienez 3 metro dauzka eta gehienez 5 metro.
DAVID GALAN 5.A
MARIZULO
Xoxokatik Goiburu auzoan pista hartuko dugu, Marizulo baserrirantz, behin bere fatxadara iritsiz, ezkerraldean, haritz eta lizarrez osatutako zuhaizti baten babesean, Montefrioko karobia (52zk) dagoelarik. Bere jabetza duen baserriaren izenez, tipologia zaharreko karobi zoragarria aurki dezakegu (1.600km) (300m).
Pistan aurrera jarraituz, bide-bazterretik, eskuinerantz, behealdetik, huntz eta larrez estalita, kare-harrizko hormetan, Marizuloko hilobi-kobaren (50zk) ahoak aurki ditzakegu; koba honetan, arkeologi indusketa arretatsuen ondoren, bailaran ezagutzen diren giza-aztarnarik zaharrenak aurkitu ziren, historiaurreko neolitoan datatuak. Gizon baten eta txakur baten hezurdurak aurkitu ziren, Neolitikokoak omen ziren.
IZARO BENGOETXEA 5.A
ABELZAINTZA
Abeltzaintza historia aurretik egiten den lanbide bat da eta gaur egun arte irauten du.
Abeltzaintza lehen sektore ekonomikoaren jarduera da, azienda edo abereak zaintzeaz arduratzen dena. Euskal Herrian tradizionalki oso lanbide hedatua izan da, tipikoki baserriarekin lotutakoa, gaur egun gainbeheran doan arren.
Orokorrean, abere edo animaliak bi taldetan sailka ditzakegu: azienda larria (behiak , zezenak eta zaldiak) eta xehea (ardiak, txerriak eta ahuntzak ). Hauen ustiapenaren bidez, esnea , arrautzak eta bestelako elikagaiak lortzen dira.
Abeltzainak dira lanbide hau dutenak. Askotan nekazaritzarekin lotura handia daukate.
JOSUNE LARRAYOZ 5.A
TRIKUHARRIAK
KAIXO NIK TRIKUHARRIEI BURUZ HITZ EGINGO DUT:
Trikuharriak edo Jentiletxeak hildakoak lurperatzeko monumentu megalitikoak ziren.
Dolmen hitza hizkuntz askotan erabiltzen da eta harrizko mahaia esan nahi du bretoieraz .Dolmen baten itxura horrelakoa da: bi zutarri zutik eta gainean harlauza bat .
Urnietako mendietan zenbait monumentu megalitiko ere aurki ditzakegu: harrespilak, trikuharriak eta hilobi bat, Urnietan badazkagu aztarnak ADARRA mendian.
Ezezaguna da haien esanahi zehatza. Bilerak egiteko toki jakinak izan zitezkeen, edota ospakizunetako sutzarrak pizteko tokiak. Baliteke izaera erlijiosoa edukitzea, eta bertan jainkoei edo hildakoei errezatzea.
OMAYRA MERIDEÑO
ELIZA ERROMANIKOA
Kaixo, 5.Bko Gorka naiz eta Eliza erromanikoei buruz hitz egingo dizuet:
Argazki hau 1914. urtekoa da, eta ez daukagunez Erdi Aroko argazkirik eta honek Erdi Aroko giroa duenez, Erdi Arokoa dela esango dugu.
San Juan plazatik egina dago, eta San Migel eliza (Urnietako eraikin zaharrena, eliza erromanikoa) ikusten da.
Argazki honetan oso ondo ikusten da zein den aztarna garbiena eliza erromanikoa dela jakiteko. Aztarna hori puntu erdiko arkukoa da, kareharri ilunez egina eta apaingarririk gabea. Eta beste bat dago ere: dorre zaharrera igotzeko eskailera-dorre biribilean.
1837 ko irailaren 8 an gerra karlista Urnietara etorri zen, eta sute bat eragin zuten.
Sutearen erruz eliza erre egin zen, eta 5 etxe bakarrik onik atera ziren. Urnietarrak, hain haserre jarri ziren eliza erre zutenean, karlista bati jarraitu eta elizaren suari bota zutela.
GORKA CURIEL 5B
POSTA ZERBITZUA
Kaixo, ni Julen naiz eta posta - zerbitzuaz hitz egingo dizuet:
Gaur egun posta, postetxea, posta – zerbitzua eta gisa bereko hitzak ezagun egin dira Euskal Herrian.
Lehen ere bai, agidanez, errepide nazionala Urnietan zehar pasatzen zenean. Dilijentziak zaldiz garraiatzen zirenean etxe honetan zaldi–aldaketa egiten omen zen eta herritarren mandatuak hemen hartzen eta ematen zituzten. Hortik Posta izena etxeak.Gaur egun etxe hori ez dago, bota egin zutelako.
AUTODROMOA
PLAZAOLA TRENA
Sorreran meatzerako-trena izan zen eta burnia garraiatzen zuen Plazaolako meatzeetatik Andoainera (Gipuzkoara).
ZUTARRIA
Argazkiko zutarria Etenetakoa da, Adarra mendiaren magalean dago.
Zutarria lurrean tente jarrita dagoen harri bat da, oroigarri bat. Monolitikoak izaten dira, harri eta tamaina ezberdinetakoak, eta batzuk garaiera handia izan dezakete. Batzuetan testuak, zeinuak, ikurrak eta irudiak zizelkatzen ziren, berekokapenaren arrazoia azalduz. Horrela, arkeologoentzat Eta historialarientzako dokumentu garrantzitsuak dira.
Hainbat garaietan eta kulturatan ohiko oroigarria izan da. Euskal Herrian eta Europa mendebaldean ohikoak dira Harri Aroan altxatakoak. Zutarriaren tamaina oso ezberdina izan daiteke bat eta beste baten artean. Batzuk 5 metro baino gehiago ere neurtzen dute.
Zutarrien forma ere oso aldagarria da. Zutarriak trikuharria eraikitzeko ere erabiltzen ziren, baita hauekin zerikusia duten beste eraikin batzuek ere, hala nola, harrespilak.
Zutarriak, oso ohikoak dira Asterixen istorioetan. Egia esan, bere abentura guztietan, Obelix beti agertzen da, uneren batetan, zutarri bat eskuetan duela.
JESSICA ANDRE
URNIETAKO KLIMA
Urnietako klimari buruz hitz egingo dizuet :
OLATZ URRUZOLA
HERRITARREN BIZIMODUA
Kaixo, trontzalariei buruz hitz egingo dizuet.
Herri kirolak jendetza izugarria biltzen zuten, bai herriko festetan izaten ziren bileretan, bai Goiburukoetan edo baserriren batean ala bestean antolatzen ziren erakustaldi eta lehiaketetan.
Argazki hauetako lehian, behinik behin garbi ikus liteke hau, gazte eta helduenentzat izan ohi zela ikuskizuna.
Trontzatu beharreko enborrak, hankak lurperatuta zituzten asto moduko batzuetan eusten ziren.
LIBE ARRUARTE 5.B
URNIETAKO RENFE TRENA
2010/05/19
BASERRI ZAHARRAK: ANTSO BASERRIA
KAIXO!!!!,Antso baserriaz hitz egingo dizuet:
Baina beti besteei utzi, eta azkenean galdu egin zuen. Etxearen inguruan basoa zegoen eta bertan Miguel Tomasen oinotsak entzuten ziren. Gaur baso hori isiltasun eta bakardadean geratu da.
BRUNET INDUSTRIA
LANDARETZA
Landaretzari buruz hitz egingo dut:
Urnietan zuhaitz hauek ikus ditzakegu: lizarra, haritza, ezkia, zumarra, astigarra, pagoa, zumea eta haltza. Batez ere lizarra eta haritza aurkituko ditugu. Ezkia, gaztainondoa, astigarra... neurri txikiagoa duten zuhaitzak dira. Pagoa, zumea eta haltza neurri txikiagoan, betiere hezetasun mailaren arabera.
Azpiko basoan, urritza, elorri beltza eta garoak izango lirateke.
Belardi eta soroek ere oparotasun eta aniztasun nabaria erakusten dute. Oro har, Urnietako landaredia klima ozeaniko heze bati dagokiona izango litzateke, tenperatura hotzepelekin, Kantauri isurialde osoaren antzera.
Herrigunetik kanpo soroak eta baratzak dira, baserrien ustiapenen ondorioz, antzinako landaredia ezabatu dutenak. Gune batzuetan, ordea, garoa eta txilarra dira nagusi, antzinako basoaren desagerketaren ondoren garatu den landaredia. Bertakoak ez diren Pinus radiata eta Pinus insignis landatuta daude.
LYDIA USARRAGA
ELIZA KARLISTADETAN
TXIRRINDULARITZA
Euskal Herriko Itzulia: Euskal Herrian ospatzen den txirrindulari proba ospetsuena da, UCI
ProTour ligaren barruan dago.5 egunez osatzen da itzulia (2006 tik aurrera 6), eta apirilean izaten da.
Txomin Perurena da argazkian ateratzen dena, argazki hori 1960-1970an aterata zegoen.Txomin Perurena 1943ko abenduaren 15ean Oiartzunen jaio zen ( Gipuzkoa).
Etapa guztietan ondo moldatzen zen, sprintetan ondo eta mendian ere primeran.
Munduko txapelketan ,1977an, bostgarrena izan zen.
Txirrindularitza profesionala utzi ondoren, Teka, Orbea eta Euskaltel-Euskadiko kirol zuzendaria izan zen.
Argazki honetan Urnieta zeharkatzen ikusten dugu urnitarren txaloen artean.
IÑIGO FERNANDEZ
ERRET-BIDEA
Andoainera iritsi aurretik Oiartzun, Astigarraga, Hernani eta Urnieta zeharkatzen ditu.
URNIETAKO ERLIEBEA
Urnietako udalerria Donostiako Eskualdean dago. Eskualde horrek Donostia, Hernani, Urnieta, Usurbil, Orio, Lasarte-Oria eta Astigarraga Udalerriak hartzen ditu.
Donostiako eskualdea Gipuzkoako iparraldean dago, eta muga naturalak Kantauri itsasoa, Urola Kosta, Tolosaldea, Oiartzualdea eta Nafarroako probintzia ditu.
Urnietako herriari dagokionez, Oria eta Urumea ibaien arteko ibarrean dago kokatua.
Erliebea menditsua da, muinoak eta mendixkak dira nagusi, bailara korapilatsuen eta errekatxoen artean banatuta.